Αν κάποιοι ενσυνείδητα οδήγησαν στην καταστροφή, δεν θα αναλάβουν μόνο πολιτικές ευθύνες

Αν κάποιοι ενσυνείδητα οδήγησαν στην καταστροφή, δεν θα αναλάβουν μόνο πολιτικές ευθύνες

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΛΑΤΖΗ

Εφημερίδα Πολίτης
 
Αν και όλες οι δημοσκοπήσεις τού δίνουν τον αέρα του νικητή στις εκλογές του Φεβρουαρίου, ο Νίκος Αναστασιάδης ξέρει ότι η κάλπη μπορεί πάντοτε να επιφυλάξει εκπλήξεις. Εκτιμά ότι υπάρχουν δυνατότητες εκλογής του από τον 1ο γύρο, αλλά αν υπάρξει δεύτερος γύρος, λέει πως δεν τον απασχολεί αν απέναντί του θα έχει τον Σταύρο Μαλά ή τον Γιώργο Λιλλήκα. Απορρίπτει ότι εκβίασε ή απείλησε τον Δημήτρη Χριστόφια με τις επιστολές του για την ανάγκη επίσπευσης των διαδικασιών υπογραφής μνημονίου και υποστηρίζει ότι τον προειδοποίησε για τις ευθύνες του σε περίπτωση που κατέρρεε η Λαϊκή Τράπεζα, με αποτέλεσμα να μείνουν άνεργοι χιλιάδες υπάλληλοι, να βρεθούν εκτεθειμένοι δεκάδες χιλιάδες καταθέτες και να υποστεί πλήγμα η οικονομία του τόπου. Αν και δεν ευνοεί την ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής, θεωρεί πως αν διαπιστωθεί ότι πολιτικά πρόσωπα ενσυνείδητα οδήγησαν την οικονομία στην καταστροφή, δεν μπορούν να αναλάβουν μόνο πολιτικές ευθύνες.

Χωρίς περιστροφές χαρακτηρίζει τις προτάσεις Λιλλήκα για το φυσικό αέριο ως μη σοβαρές για να αναμένει να τις λάβουν σοβαρά υπ' όψιν τους σοβαροί άνθρωποι και αποδίδει στο επιτελείο του πόλεμο λάσπης εναντίον του. Ο Νίκος Αναστασιάδης στηρίζει πολλές ελπίδες στις διαπροσωπικές του σχέσεις με τους ηγέτες χωρών που μετέχουν στο ΕΛΚ και θεωρεί πως αν επιδειχθεί σοβαρότητα και αποφασιστικότητα, η επίδειξη αλληλεγγύης προς την Κύπρο είναι δεδομένη. Η συνομιλία μας μοιραία περιστράφηκε και στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του, από τα τασάκια μέχρι το ουίσκι και το μυστήριο του χρώματος των μαλλιών του.

Δεν είμαι δειλός

Σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο, με την οικονομία στα πρόθυρα της κατάρρευσης, με την κοινωνία στα όρια της εξαθλίωσης, τι άλλο εκτός από την προσωπική φιλοδοξία θα μπορούσε να οδηγήσει έναν άνθρωπο στην περιπέτεια διεκδίκησης της προεδρίας της Δημοκρατίας;

Δεν είναι θέμα προσωπικής φιλοδοξίας. Είναι θέμα φιλοδοξίας να αντιμετωπίσεις μια κρίση που την θεωρείς πρόκληση, για να μπορέσεις να βοηθήσεις τον τόπο. Αν σκεφτόμουν, μετά από τόσα χρόνια στην πολιτική, το κόστος λόγω των προσωπικών θυσιών που θα απαιτηθούν, σημαίνει πως θα ήμουν δειλός. Δεν υπήρξα και δεν είμαι δειλός. Δεν θα δειλιάσω απέναντι στις όποιες δυσκολίες ή προκλήσεις.

Αποτελεί εκτίμηση ότι με την υπογραφή του μνημονίου εκχωρούμε κυριαρχία στην τρόικα. Γιατί κάποιος να θέλει να αναλάβει τα ηνία ενός κράτους με την κυριαρχία του υπό κηδεμονία; Πώς θα μπορέσει να λειτουργήσει και να βγάλει τον τόπο από τα αδιέξοδα;

Δεν θεωρώ ότι αν υπάρχει η αποφασιστικότητα αντιμετώπισης της κρίσης, μπορεί να δοθεί το δικαίωμα σε οποιονδήποτε να θεωρήσει ότι μπορεί να ασκήσει πιέσεις ή να θεωρήσει ότι στερείσαι κυριαρχίας. Η ΕΕ είναι η ένωση κρατών με βασικό χαρακτηριστικό την αλληλεγγύη. Σε αυτήν βασίζομαι και για αυτήν θα αγωνιστώ ώστε να μην επιτραπεί σε κανέναν να θεωρήσει ότι έχουμε αποδεχθεί εκχώρηση κυριαρχίας.

Επειδή αναφερθήκατε σε αλληλεγγύη, θα σας επισημάνω ότι και η κ. Μέρκελ μίλησε για αλληλεγγύη, αλλά δεν δείχνει να μην την αντιλαμβάνεται με την έννοια που εσείς της προσδίδετε.

Νομίζω ότι το παράδειγμα της Ελλάδας και η στάση που τηρεί απέναντι στον Αντώνη Σαμαρά, καταδεικνύει ότι, όταν αντιληφθούν οι Ευρωπαίοι εταίροι ότι υπάρχει αξιόπιστος συνομιλητής και κυβέρνηση για να υλοποιήσουν συγκεκριμένους όρους της δανειακής σύμβασης, επιδεικνύεται αλληλεγγύη. Βεβαίως θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι υπάρχουν και οι εσωτερικές συνθήκες στη Γερμανία λόγω των εκλογών.

Ενώνουμε δυνάμεις... με ηγέτη

Γιατί διαφοροποιήσατε το κεντρικό προεκλογικό σας σύνθημα; Από το "ενώνουμε δυνάμεις" πήγατε στο ότι "η κρίση θέλει ηγέτη".

Πρόκειται για άλλο στάδιο του προεκλογικού αγώνα. Το "ενώνουμε δυνάμεις" παραμένει και σημαίνει ότι σχηματίζουμε κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας. Αυτό που μεταδίδει το νέο μας μήνυμα είναι ότι χρειάζεται εκείνος ο αποφασιστικός ηγέτης, που θα μπορέσει να συνενώσει δυνάμεις και μέσα από τη συλλογικότητα θα ληφθούν τέτοια μέτρα που θα αντιμετωπίσουν επιτυχώς την κρίση.

Βρισκόμαστε σε κρίση εδώ και καιρό. Θεωρείτε ότι η Κύπρος δεν έχει ηγέτη;

Ο παρών ηγέτης απέρχεται με τα πεπραγμένα όπως καταγράφονται. Τίποτα περισσότερο.

Φιλικό κράτος στο επιχειρείν

Αν είστε ο νικητής των εκλογών και με δεδομένη την πίεση για εφαρμογή μέτρων, τι θα είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνετε;

Πρώτα θα καταγράψουμε τι παραλαμβάνουμε από την απερχόμενη κυβέρνηση. Στη συνέχεια θα λάβουμε όλα εκείνα τα μέτρα που απαιτούνται για τη διάσωση της οικονομίας. Μέτρα, που μπορεί να ανάγονται στον περαιτέρω διάλογο για τους όρους της δανειακής σύμβασης, αν δεν υπογραφεί από την παρούσα κυβέρνηση και μέτρα που θα δώσουν το μήνυμα ότι το κράτος γίνεται πλέον φιλικότερο προς το επιχειρείν. Τα μέτρα αυτά πρέπει να μπορέσουν να ενθαρρύνουν επενδύσεις είτε από το εσωτερικό είτε από το εξωτερικό.

Τι εννοείτε λέγοντας κράτος φιλικό προς το επιχειρείν; Μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα οι επιχειρηματίες, αλλά αυτοί που πληρώνουν το κόστος της κρίσης είναι οι εργαζόμενοι.

Αυτή ακριβώς είναι η στόχευση. Η εξυπηρέτηση αυτών που υποφέρουν από τις επιπτώσεις της κρίσης. Το φιλικό για την επιχειρηματικότητα περιβάλλον θα δημιουργήσει τις προοπτικές για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσα από επενδύσεις. Ο στόχος δεν είναι να εξυπηρετηθούν οι επιχειρηματίες, αλλά η εξυπηρέτηση αυτών που μπορούν να εργοδοτηθούν από επιχειρηματίες. Η χειρότερη συνταγή σε ώρες κρίσης είναι να κυνηγάς τους επιχειρηματίες. Κάτι τέτοιο δεν υπηρετεί την ανάπτυξη, αλλά την ύφεση. Για παράδειγμα, όταν αυξάνονται οι φορολογίες τότε μειώνεται η κερδοφορία των επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα τον περιορισμό του κόστους μέσα από μειώσεις μισθών και απολύσεις εργαζομένων. Οι φόροι και η αυστηρή λιτότητα δεν είναι τα στοιχεία εκείνα που θα δώσουν την απάντηση στην ύφεση.

Λάθος η λιτότητα

Η αυστηρή λιτότητα, όμως, είναι η συνταγή της τρόικας και των αδελφών κομμάτων του ΔΗΣΥ στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, με προεξάρχον το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας του οποίου ηγείται η κυρία Μέρκελ.

Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Εκείνοι που πρωταγωνιστούν και πιέζουν την κ. Μέρκελ είναι οι Σοσιαλδημοκράτες, οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι. Είναι από όλα τα κόμματα της γερμανικής Βουλής που κάνουν μια ενορχηστρωμένη προσπάθεια επιβολής κάποιων όρων. Πλειάδα σοσιαλιστικών κυβερνήσεων λαμβάνει εξίσου μέτρα λιτότητας. Αυτό όμως που έχει διαπιστωθεί και από έγκυρους οικονομολόγους είναι ότι η ύφεση δεν αντιμετωπίζεται μέσα από τη λιτότητα, αλλά μέσα από τα κίνητρα για ανάπτυξη.

Μόλις είπατε ότι πολλές κυβερνήσεις πολλών χωρών λαμβάνουν παρόμοια μέτρα. Γιατί στην Κύπρο ευθύνεται η κυβέρνηση Χριστόφια;

Γιατί απλούστατα η κυβέρνηση Χριστόφια δεν έλαβε μέτρα για να προλάβει την κρίση. Δεν έλαβε μέτρα για να μειώσει τις επιπτώσεις πάνω στους εργαζόμενους και ευρύτερα στην οικονομία. Από τις 25 Ιουλίου είχαν στα χέρια τους το μνημόνιο της τρόικας και δεν διανοήθηκαν να ξεκινήσουν έναν ουσιαστικό διάλογο ή να ετοιμάσουν αντιμνημόνιο. Όταν βάζεις κόκκινες γραμμές, μπορούν να γίνουν δεκτές αρκεί να αντιπροτείνεις κάτι αξιόπιστο, ώστε να πειστούν οι δανειστές ότι θα εξυπηρετείται το δάνειο που θα μας παραχωρήσουν. Αυτό το έκανε η Ιρλανδία και μπόρεσε μέσα από αξιόπιστες αντιπροτάσεις να διασώσει όσα θεωρούσε σημαντικά.

Μήπως έτσι απαλλάσσετε των ευθυνών τις τράπεζες, τους τραπεζίτες, την εποπτική αρχή που εκπροσωπούσε ο κ. Ορφανίδης....

Αντιθέτως. Χωρίς αμφιβολία, οι τράπεζες έχουν το δικό τους μερίδιο της ευθύνης. Η Κυπριακή Δημοκρατία, όμως, είχε βρεθεί εκτός αγορών από τον Μάιο του 2011, πριν καν προκύψει θέμα τραπεζών. Είναι σίγουρο ότι ο άστοχος χειρισμός εκ μέρους των τραπεζών επέτεινε την κρίση και κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί την ευθύνη τους. Την ίδια ώρα δεν μπορεί να επιρρίπτει κάποιος όλες τις ευθύνες στις τράπεζες, όταν η Κυπριακή Δημοκρατία δεχόταν την μία μετά την άλλη τις υποβαθμίσεις από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Είχαμε βγει εκτός αγορών και η οικονομία μας είχε καταταχθεί στην κατηγορία των "σκουπιδιών".

Προειδοποίησα, δεν εκβίασα

Η επιστολή σας προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την ανάγκη υπογραφής μνημονίου αποτελούσε εκβιασμό; Αν όχι, γιατί προειδοποιούσατε ακόμα και με ποινικές ευθύνες;

Ούτε απειλή ούτε εκβιασμός υπήρξε. Όταν πληροφορήθηκα ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έθετε κάποιους όρους για να συνεχιστεί η παροχή ρευστότητας από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου προς τις τράπεζες μας και διαβλέποντας τον κίνδυνο κατάρρευσης μιας τράπεζας, κατέγραψα τα γεγονότα και προειδοποιούσα τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Τόνιζα ότι δεν μπορεί να παραβλέπει γεγονότα και αποφάσεις μέσα από την αναβλητικότητα και ενσυνείδητα να οδηγήσει την οικονομία του τόπου σε καταστροφή. Έλεγα ότι μια ανάλογη συμπεριφορά θα τον καθιστούσε πολιτικά, αστικά και ποινικά υπεύθυνο. Θα ήταν μια ενσυνείδητη πράξη καταστροφής του τόπου. Μην ξεχνάτε όμως ότι την ημέρα που δηλώθηκε ότι ήταν θέμα ωρών η υπογραφή του μνημονίου, ανέστειλα τη δημοσιοποίηση των επιστολών, ύστερα από τις έντονες παρεμβάσεις που έκαναν προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο υπουργός Οικονομικών και ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας. Εγώ έγινα γνώστης της αγωνίας του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, όταν την ίδια μέρα είχαμε τηλεφωνική επικοινωνία κατά την οποία ζήτησε τη συνδρομή μου.

Πάντως πιέσεις ασκήθηκαν....

Δεν άσκησα καμία πίεση, αλλά και αν εκλαμβάνονται οι προσπάθειες που κατέβαλα ως τέτοιες, τότε είναι τιμή μου και το θεωρώ ως πράξη ευθύνης και όχι εκβιασμό. Ενήργησα για να σωθεί μια τράπεζα, οι χιλιάδες εργαζόμενοι σε αυτήν και οι καταθέτες που κινδύνευαν. Ο Πρόεδρος διαπραγματεύεται και εγώ δεν υπέβαλλα τι πρέπει να δεχθεί. Υπέδειξα όμως τι πρέπει να αποφύγει.

Ποινικοποίηση όχι, εκτός εάν...

Σκοπεύετε σε περίπτωση εκλογής σας να αναζητήσετε ποινικές ευθύνες;

Να το ξεκαθαρίσω πως δεν είμαι υπέρ της ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής του τόπου. Δεν θα αποτελέσει κάτι θετικό η αναζήτηση ποινικών ευθυνών, εκτός εάν μέσα από ασύγγνωστες ενέργειες του Προέδρου ή άλλων οδηγηθεί ο τόπος, χάριν πολιτικών σκοπιμοτήτων, στην καταστροφή. Επαναλαμβάνω όμως ότι στόχος δεν είναι η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής, ούτε να οδηγηθούν στα δικαστήρια όσοι ασκούν κυβερνητική πολιτική....

Τότε γιατί αναφερθήκατε σε ποινικές ευθύνες;

Γιατί αν ενσυνείδητα οδηγείς τον τόπο σου στην καταστροφή, θα πρέπει να αναλάβεις όχι μόνο τις πολιτικές σου ευθύνες, αλλά και όλες τις άλλες που δυνατόν να προκύπτουν, όπως συνέβη και στην Ισλανδία.

Νομίζετε πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε σκοπό να οδηγήσει την οικονομία στην καταστροφή;

Θα επαναλάβω αυτό που είπε ο κ. Κασουλίδης και το οποίο ήταν πολύ εύστοχο. Είναι σαν να καλείς έναν χότζα να λειτουργήσει σε ορθόδοξη εκκλησία. Φυσικά δεν θα τα καταφέρει. Δυστυχώς οι αγκυλώσεις του Προέδρου και οι ιδεοληψίες του, δεν του επέτρεψαν να διαχειριστεί τα προβλήματα της χώρας μέσα σε συνθήκες ελεύθερης οικονομίας.

Μη σοβαρές οι θέσεις Λιλλήκα

Αναφέρεστε συχνά στην ανάγκη να γίνουν σοβαρές αντιπροτάσεις. Δεν θεωρείτε σοβαρή την πρόταση του κ. Λιλλήκα για αξιοποίηση του φυσικού αερίου στο οικόπεδο 12;

Για σοβαρούς ανθρώπους όχι. Για κάποιους που μπορεί να ανέχονται τον λαϊκισμό και ευτυχώς είναι λίγοι, ίσως. Αποφεύγω να κρίνω τους πολιτικούς μου αντιπάλους, αλλά είναι αδιανόητο να λες ότι θα διώξεις την τρόικα από τη στιγμή που γνωρίζεις ότι δεν υπάρχει ακριβής πιστοποίηση των ποσοτήτων φυσικού αερίου στο οικόπεδο 12.

Έχετε προτίμηση μεταξύ του κ. Μαλά ή του κ. Λιλλήκα για αντίπαλό σας στον δεύτερο γύρο;

Πιστεύω ότι αν εργαστούμε σοβαρά δεν θα υπάρξει δεύτερος γύρος. Όπως και αν έχουν τα πράγματα, ο λαός είναι εκείνος που θα αποφασίσει ποιος θα βρίσκεται στον δεύτερο γύρο και ποιος θα κερδίσει τις εκλογές, αν και εφόσον υπάρξει δεύτερος γύρος. Οι επιστημονικοί μου συνεργάτες στις έρευνες δεν βλέπουν διαφοροποίηση μεταξύ των κ. Λιλλήκα και Μαλά όσον αφορά το τελικό αποτέλεσμα.

Τον κ. Λιλλήκα θα τον υπουργοποιούσατε αν επρόκειτο να σας υποστηρίξει στον δεύτερο γύρο;

Δεν θα δεχθώ ούτε συναλλαγές ούτε εκβιασμούς από κανέναν. Ιδιαίτερα αν θεωρώ ότι κάποιος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τόσο τις δικές μου όσο και των συνεργατών μου.
Φορολογική αμνηστία και λίστες

Σκοπεύετε, αν εκλεγείτε, να αναζητήσετε Κύπριους καταθέτες στο εξωτερικό που δυνατόν να φοροδιαφεύγουν;

Αυτό που προτίθεμαι να κάνω πριν γίνουν οι έρευνες που λέτε, είναι η φορολογική αμνηστία κάτω από συγκεκριμένους όρους. Αν κάποιος επαναπατρίσει κεφάλαια για επενδύσεις και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, θα μπορεί να αξιοποιήσει τη φορολογική αμνηστία. Επίσης θα αμνηστευθούν κεφάλαια που θα επαναπατριστούν για να κατατεθούν σε μακροχρόνια βάση στις κυπριακές τράπεζες και για αγορά κρατικών ομολόγων, ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητα.

Αυτό δεν είναι άδικο για αυτούς που ήταν συνεπείς και δεν φοροδιέφευγαν;

Βεβαίως και είναι άδικο για όσους ήταν συνεπείς, αλλά την ώρα της κρίσης στόχος είναι να φέρεις πίσω κεφάλαια τα οποία ενδεχομένως να μην μπορούσες να τα ανακαλύψεις για να τα φορολογήσεις. Η ανταπόδοση θα είναι το όφελος που θα έχει η οικονομία του τόπου. Αν αποτύχει αυτό το μέτρο, θα συνεχίσουμε με έρευνες για να διαπιστώσουμε ποιοι και πού διαθέτουν καταθέσεις στο εξωτερικό, ώστε να φορολογηθούν και να τιμωρηθούν εάν έχουν εξαπατήσει το κράτος.

Πού οφείλεται η τάση αυτοκριτικής το τελευταίο διάστημα; Κάποιοι λένε ότι όπου βρεθείτε λέτε και ένα "mea culpa".

Μα πόσα "mea culpa" είπα; Είπα ένα, αν από δική μου ευθύνη πίκρανα τον κόσμο του ΔΗΚΟ και είπα ακόμα ότι ήταν σφάλμα που έδωσα πίστωση χρόνου στον Δημήτρη Χριστόφια, πιστεύοντας ότι θα ήταν δυνατόν να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, όπως ο ίδιος ισχυριζόταν, για να οδηγηθεί το κυπριακό πρόβλημα σε μια λύση. Πολιτικός που έχει την εντύπωση ότι δεν σφάλλει και προσπαθεί να κρύψει ή να δικαιολογήσει τα σφάλματά του με σοφιστείες, δεν αξίζει να ηγείται μια χώρας.

Θεωρείτε ότι η αποδοχή σφαλμάτων είναι ένδειξη γενναιότητας ή μήπως φανερώνει έλλειψη ορθής πολιτικής κρίσης;

Το αντίθετο. Είναι ένδειξη γενναιότητας και μάλιστα όταν μέσα από την αυτοκριτική επανορθώνεις αυτό που θεωρείς ότι ήταν λάθος. Δεν ξέρω αν μπορεί κάποιος να θεωρηθεί αλάθητος. Ακόμα και ο Πάπας, που θεωρείται ότι έχει το "αλάθητο", διαπιστώθηκε ότι πλείστες όσες φορές διαπράττει λάθη και δεν διστάζει να ζητήσει συγγνώμη, όπως έπραξε εκ μέρους της Καθολικής Εκκλησίας για τα όσα οι διάφοροι καρδινάλιοι διέπραξαν εις βάρος των ομοδόξων τους.
Θα πρέπει να ντρέπεται αυτός που διαπράττει λάθη και όχι μόνο δεν τα παραδέχεται, αλλά τα παρουσιάζει και ως επιτεύγματα.


Υφυπουργεία και "συναλλαγή"

Τα επτά υφυπουργεία που προτίθεστε να δημιουργήσετε δεν νομίζετε ότι δημιουργούν την εικόνα "βολέματος" περισσότερων στελεχών από τα συνεργαζόμενα κόμματα;

Αν θέλουμε να συμμετέχουμε ενεργώς στην ΕΕ και να σταματήσουμε να υπηρετούμε την πολιτική της άδειας καρέκλας, θα πρέπει να έχουμε το απαραίτητο πολιτικό προσωπικό. Εκτός αυτού δεν υπάρχει τίποτα το αντισυνταγματικό και δεν πρόκειται να επιβαρυνθεί το κράτος με δαπάνες. Μέσα από την εναλλαξιμότητα στη δημόσια υπηρεσία, θα συγχωνευθούν ή θα συνενωθούν υπηρεσίες οι οποίες βρίσκονται διάσπαρτες στα υδροκέφαλα υπουργεία και αποτελούν ανάχωμα στην προσπάθεια ανάπτυξης.

Αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη δημιουργία υφυπουργείων;

Η συμμετοχή μας στην ΕΕ απαιτεί παρουσία. Δεν μπορούμε να χάνουμε εκατομμύρια ευρώ από τα ταμεία στήριξης επειδή δεν τα παρακολουθούμε. Δεν μπορεί να απέχουμε από πολιτικές της ΕΕ που καθορίζουν και συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με τους 11 υπουργούς θα έπρεπε η έδρα του Υπουργικού Συμβουλίου να είναι στις Βρυξέλλες. Πρέπει ο υπουργός να έχει την εποπτεία τομέων πολιτικής ώστε να είναι και αποτελεσματικός. Για παράδειγμα ο τομέας της ανάπτυξης, τεχνολογίας και έρευνας πρέπει να είναι ένας αυτοτελής τομέας. Όπως και ο τομέας της ενέργειας. Δεν μπορεί να υπάρχει ένα υπουργείο που είναι και εμπορίου και βιομηχανίας και τουρισμού και ενέργειας, με έναν πολιτικό προϊστάμενο ο οποίος θα πρέπει να παρακολουθεί τα πάντα.

Επτά υφυπουργεία σημαίνει επτά υφυπουργοί, επτά μισθοί, επτά φρουρές, επτά λιμουζίνες, επτά γραφεία με προσωπικό....

Δεν νομίζω ότι έχουν οι υπουργοί φρουρές πέραν των οδηγών. Θα γίνουν άλλες περικοπές και δεν θα υπάρξει επιπρόσθετη δαπάνη. Αναφέρω ως παράδειγμα την περικοπή των επιδομάτων εξωτερικού του Προέδρου, την περικοπή της μισθοδοσίας του κατά 25%, την περικοπή των μισθών των υπουργών κατά 20%, την περικοπή των μισθών των αξιωματούχων του κράτους κατ' αναλογία των εισοδημάτων τους ... Παράλληλα θα εξοικονομηθούν σημαντικά ποσά από την ταχύτητα διεκπεραίωσης υποθέσεων, κάτι που εκτός από έσοδα θα σημαίνει ταχύτερη αναθέρμανση και επανεκκίνηση της οικονομίας.

Γραφειοκρατία, τελεία και παύλα

Ένα από τα βαρίδια της οικονομίας είναι η γραφειοκρατία, η οποία δεν αντιμετωπίστηκε από καμία κυβέρνηση.

Η γραφειοκρατία τερματίζεται με την καθιέρωση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και με τη συνένωση συναρμοδίων υπηρεσιών που είναι διάσπαρτες στα διάφορα υπουργεία.
Για να αντιμετωπιστεί η γραφειοκρατία, πρέπει να αντιμετωπιστούν οι γραφειοκράτες.

Και οι γραφειοκράτες θα αντιμετωπιστούν με κίνητρα και με βάση την παραγωγικότητα και την απόδοσή τους. Θα καθιερωθούν τέτοιες πρόνοιες, που θα διασφαλίζουν ότι αυτοί που αποδίδουν θα αμείβονται ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης. Οι όποιες επιτροπές διορισμών, προαγωγών κλπ. θα είναι αναγκασμένες να λειτουργούν στο πλαίσιο της αξιοκρατίας, καθώς θα μπουν αντικειμενικά κριτήρια και θα ελαχιστοποιηθεί η σημασία της προσωπικής συνέντευξης. Παράλληλα θα δίνεται υποχρεωτικά αιτιολογημένη απάντηση στον ενδιαφερόμενο είτε γιατί δεν προσελήφθη είτε γιατί δεν προήχθη.

Καλά όλα αυτά, αλλά όταν διαπιστώνεται ότι το κράτος γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων του ακόμα και τις αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που ακυρώνει προσλήψεις ή προαγωγές, πώς θα εμπεδωθεί η αξιοκρατία;

Θα επιβληθεί υποχρεωτικότητα εφαρμογής των αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Πρέπει να τερματιστεί η απαράδεκτη κατάσταση της δικαίωσης ανθρώπων από τη δικαιοσύνη για τρεις ή πέντε ή και περισσότερες φορές και οι αποφάσεις να μένουν στα χαρτιά γιατί οι επιτροπές και τα διοικητικά όργανα επαναλαμβάνουν τις ίδιες αναξιοκρατικές προαγωγές ή προσλήψεις.

Συνταξιούχοι τέλος

Νέα πολιτική με ανακύκλωση παλαιών προσώπων γίνεται;

Όχι. Υπάρχουν οι περιπτώσεις καταξιωμένων πολιτικών προσωπικοτήτων που δεν μπορούν να παραγνωριστούν....

Δεν αναφέρομαι στις πολιτικές προσωπικότητες. Αναφέρομαι κυρίως σε συνταξιούχους να μεταπηδούν από τη μία θέση στην άλλη.

Αυτά να θεωρήσετε ότι αποτελούν ένα θλιβερό παρελθόν. Δεν είμαι διατεθειμένος να ακολουθήσω συνταγές του παρελθόντος για να λύσω προβλήματα του παρόντος.

Πρόεδρε, ρίξε και τασάκια
Είσαστε αυταρχικός; Πετάτε τασάκια στις συνεδρίες; (γέλια)

Δεν υπήρξε ποτέ περίπτωση ρίψης σταχτοδοχείων. Επειδή αυτό όμως ακούστηκε, θέλω να σας πω ότι δεν με ενόχλησε. Σήμερα που συναντώ κόσμο, ακόμα και κάποιους που ανήκουν σε άλλες πολιτικές παρατάξεις, μου λένε: "πρόεδρε, αν χρειαστεί, να μην διστάσεις να ρίξεις και τασάκια". Ο κόσμος δεν θέλει αυταρχισμό. Θέλει αποφασιστικότητα και τόλμη.

Λάσπη για το πραξικόπημα

Πού βρισκόσασταν στις 15 Ιουλίου του 1974 όταν έγινε το πραξικόπημα;

Βρισκόμουν στο γραφείο μου και πληροφορήθηκα για το πραξικόπημα από το ραδιόφωνο και τις σειρήνες. Μετά έμεινα στο σπίτι μου για όσες μέρες επιβλήθηκε ο κατ' οίκον περιορισμός και για αυτό έχω μάρτυρες και γείτονές μου που ανήκουν στην Αριστερά. Δεν πρόκειται να ασχοληθώ με όσα θέλουν κάποιοι προπαγανδιστικά να μου αποδίδουν.
Είμαι βουλευτής από το 1981 και δεν άκουσα ποτέ μια ανάλογη κατηγορία. Την ανακάλυψαν κάποιοι το 2013 για να προσπαθήσουν να αμφισβητήσουν την πίστη μου στα δημοκρατικά ιδεώδη. Όσο και αν προσπαθήσουν, δεν θα τα καταφέρουν.

Λάσπη Λιλλήκα για τα 50 εκατ.

Υπάρχουν σκιές στην οικονομική σας κατάσταση; Προσφάτως προέκυψε το γνωστό θέμα με τα 50 εκατ. δολάρια...

Έχω δεσμευθεί, ότι αν εκλεγώ θα καταστήσω διά νόμου υποχρεωτική όχι μόνο την κατάθεση των περιουσιακών στοιχείων, αλλά και τη δημοσιοποίησή τους. Έχω δηλώσει ότι θα δημοσιοποιήσω τα περιουσιακά μου στοιχεία με την υποβολή της υποψηφιότητάς μου.
Σε σχέση με τα 50 εκατ. δολάρια προσπαθούν κάποιοι ανεπιτυχώς να λασπολογήσουν. Ήταν δικά μου τα 50 εκατ. ή τα εισέπραξε το γραφείο μου, όπως διαστρεβλωτικά ισχυρίζεται το επιτελείο Λιλλήκα; Η επιστολή που ανήρτησε στο διαδίκτυο αναφερόταν στη διαχείριση και στην προσφορά υπηρεσιών εκ μέρους του γραφείου μου. Θέλανε όμως να παρουσιάσουν ότι αυτά τα χρήματα είναι δικά μου ή ήταν προϊόν της UNOPS. Αυτό που δεν γνώριζαν είναι ότι η συγκεκριμένη εταιρεία ούτε ανήκε σε εμένα ούτε η διοίκηση ανήκε στο γραφείο μου. Διοικητικό Συμβούλιο και μέτοχοι της εταιρείας ήταν η Pricewaterhousecoopers και το γραφείο μου ήταν ο εμπιστευματοδόχος που εκτελούσε εντολές πελάτη του εξωτερικού. Η συναλλαγή δεν ήταν μόνο 50 εκατ. δολάρια. Ήταν πολύ μεγαλύτερη και όλα είναι καταγεγραμμένα στις αρμόδιες αρχές. Υπάρχουν επιστολές από την Κεντρική Τράπεζα, από τον έφορο εταιρειών, από την Pricewaterhousecoopers και από την Τράπεζα Κύπρου. Ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας διακινεί εκατοντάδες εκατομμύρια.

Το γραφείο σας κάνει business στη Ρωσία;

Το γραφείο μου ασχολείται αποκλειστικά με πελάτες που είναι ξένοι υπήκοοι και οφείλω να πω ότι το κάνει με μεγάλη επιτυχία.

Μία με τέσσερις, ανάπαυση

Είναι γνωστό ότι από τη 1:00 έως τις 4:00 μετά το μεσημέρι ξεκουραζόσαστε ανελλιπώς. Το "κράτος" θα συνεχίσει να κάνει διάλειμμα αν εκλεγείτε Πρόεδρος της Δημοκρατίας;

(Γέλια) Βεβαίως θα διατηρήσω τη συνήθεια. Απλώς θα γίνει αναπροσασμογή των προγραμμάτων. Δεν νομίζω ότι οι πιο ωφέλιμες ώρες είναι οι μεταμεσημβρινές.

Πίνω με μέτρο και το απολαμβάνω

Πίνετε κύριε πρόεδρε; Φαντάζομαι έχετε δει κάποια βίντεο στο διαδίκτυο.

Βλέπω, γελώ και το απολαμβάνω. Βεβαίως και απολαμβάνω το ουίσκι μου τις μεσημβρινές ώρες λίγο πριν την ανάπαυση, αλλά αυτά τα περί "μεθύστακα" που αναρτούν κάποιοι αλήτες που θέλουν να ρίχνουν λάσπη, είναι το λιγότερο απαράδεκτα. Είμαι εδώ, λειτουργώ, καταγράφονται οι συμπεριφορές μου και σε κανέναν δεν επέτρεψα ποτέ να με συλλάβει μεθυσμένο. Έχω έναν εσωτερικό μηχανισμό που δεν μου επιτρέπει να πιω πέραν του ορίου που θεωρώ ότι το αντέχει ο οργανισμός μου.

Είστε μεθυσμένος στο βίντεο που σας παρουσιάζει μετά από μία συνάντησή σας με τον κ. Μακάροβ;

Ξέρετε ότι η χυδαιότητα είναι ότι δεν έβαλαν ολόκληρο το βίντεο για να φανεί ότι όταν έγιναν οι δηλώσεις δεν υπέπεσα σε κανένα ατόπημα. Γελούσαμε, γιατί προς στιγμή μιλούσαμε, ελληνικά αγγλικά ... ενώ ο Μακάροβ μιλά μόνο ρωσικά. Προηγήθηκαν σοβαρότατες συνομιλίες και ακολούθησαν ακόμα πιο σοβαρές δηλώσεις. Αν είχαν τα κότσια αυτοί που αποσπασματικά παρουσίασαν εκείνο το απόσπασμα, ας έβαζαν ολόκληρο το βίντεο. Τους προκαλώ να το κάνουν.

Ο παππούς 108 χρόνων με μαύρα μαλλιά

Διερμηνεύοντας μια απορία πολλών, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν βάφετε τα μαλλιά σας.

(Γέλια) Για όσους με βλέπουν στο φως της ημέρας θα διακρίνουν ότι άρχισαν δυστυχώς να ασπρίζουν. Το μέγα ερώτημα είναι ένα: Άραγε τώρα παίρνω τρίχα - τρίχα και την ασπρίζω; Να πω απλώς εις τους κακόβουλους, ότι ο παππούς μου στα 95 είχε γκριζόμαυρα μαλλιά και στα 108 που πέθανε ακόμα διατηρούσε αρκετά μαύρα μαλλιά...

Αυτό με την ηλικία του παππού σας είναι απειλή ότι μέχρι τα 108 σας θα βρίσκεστε στην πολιτική;

Βεβαίως. Είναι απειλή προς τους κακοήθεις (γέλια)

Μία πενταετία και βλέπουμε
Αν εκλεγείτε θα είστε Πρόεδρος μίας πενταετίας;

Έτσι θα λειτουργήσω. Όποιος πολιτικός ξεκινάει μία θητεία με την προοπτική της επανεκλογής θα κάνει συμβιβασμούς, θα αποφύγει να πάρει τα μέτρα που πρέπει και δεν θα συγκρουστεί με κατεστημένα. Δεν είμαι διατεθειμένος να ακολουθήσω μια ανάλογη πορεία. Θέλω να αφήσω τη σφραγίδα μου και αν είναι επιτυχής η λήξη της πενταετίας, ο λαός θα αποφασίσει και τα δεδομένα της στιγμής εκείνης.