Η πρόσφατη ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κύπρου, σε συνδυασμό με παλαιότερες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην οικονομική ζώνη του Ισραήλ, δημιουργεί νέα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα στον χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου και ανοίγουν νέες προοπτικές για την χώρα μας, τις οποίες θα πρέπει να αξιοποιήσουμε κατάλληλα, ώστε η χάραξη μιας εθνικής στρατηγικής για την ενέργεια να έχει θετικές επιδράσεις και στο εθνικό μας πρόβλημα.

Εθνικός στόχος είναι η Κύπρος να καταστεί Ενεργειακό Κέντρο της περιοχής για τη διαχείριση και αξιοποίηση όχι μόνο των δικών της κοιτασμάτων, αλλά και των κοιτασμάτων των γειτονικών μας χωρών, με στόχο την κάλυψη των δικών μας αναγκών, αλλά κυρίως την εξαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ως κύριας μορφής Φ.Α. προς την Ευρώπη με όλα τα συνεπαγόμενα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα, αλλά και προς την Ανατολή, όπου οι αγορές είναι ακόμα πιο προσοδοφόρες.

Πέραν του υγροποιημένου φυσικού αερίου, που θα είναι η βασική μας επιλογή, θα μπορούν να εξεταστούν και οποιεσδήποτε άλλες επιλογές εξαγωγής, οι οποίες αν είναι εφικτές και βιώσιμες θα μπορούσαν να μας προσφέρουν ποικιλία εξαγωγικών επιλογών (π.χ. καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, συμπιεσμένο φυσικό αέριο (CNG), υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου προς Ελλάδα-Κρήτη).

Η εθνική συνεννόηση είναι απαραίτητη για τη διαχείριση των θεμάτων ενέργειας. Για τον λόγο αυτό, προτείνεται η σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Ενέργειας.

Ο σχεδιασμός και η στρατηγική μας στα θέματα ενέργειας θα έχει τις πιο κάτω προτεραιότητες:

1. Δια νομοθετικής ρύθμισης δημιουργία Κρατικής Εταιρίας Πετρελαίου, στα πρότυπα του Νορβηγικού μοντέλου.
2. Δια νομοθετικής ρύθμισης ίδρυση Ανεξάρτητου Κρατικού Ταμείου (Sovereign Fund), στα πρότυπα του Νορβηγικού μοντέλου.
3. Νομοθετικό πλαίσιο για εγκατάσταση υποθαλάσσιου αγωγού, για το οποίο απαιτούνται άμεσες πολιτικές αποφάσεις για τον τρόπο κατασκευής του, είτε ως αυτόνομου έργου, είτε ως έργου συνδεδεμένου με το τερματικό και με τις γεωτρήσεις.
4. Σχεδιασμό για την λειτουργία Χερσαίου Τερματικού Υγροποίησης Φυσικού Αερίου. Η Κυπριακή Δημοκρατίας πρέπει να διατηρήσει σημαντικό έλεγχο. Για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση αυτού του έργου θα πρέπει να αξιοποιήσουμε το νέο εργαλείο χρηματοδότηση της Ε.Ε. (Multiannual Financial Framework), ώστε όλα τα έργα υποδομής να συγχρηματοδοτηθούν. Είναι ευκαιρία για την Κύπρο να αξιοποιήσει ευρωπαϊκά κονδύλια με όλα τα θετικά συνεπακόλουθα.

Η Κρατική Εταιρία Πετρελαίου να έχει το δικαίωμα, αλλά και οι εταιρίες εξόρυξης υδρογονανθράκων θα έχουν την υποχρέωση να παρέχουν συμμετοχή στην Κρατική Εταιρία Πετρελαίου στις εξορύξεις υδρογονανθράκων μέχρι και σε ποσοστό 50%.

Στις επόμενες αδειοδοτήσεις, οι όροι των προσφορών θα πρέπει να παρέχουν το πιο πάνω δικαίωμα στην Κρατική Εταιρία Πετρελαίου. 

Η τυχόν ενδιάμεση λύση, μπορεί  να αποτελεί μέρος της τελικής λύσης, όπου η Κύπρος θα καταστεί σημαντική εξαγωγική χώρα φυσικού αερίου.

Ανεξάρτητα από τις πιο πάνω ενέργειες και αποφάσεις, η ΔΕΦΑ θα πρέπει να προχωρήσει τάχιστα στη δημιουργία του δικτύου εγχώριας αγοράς, ώστε να είμαστε έτοιμοι, σε περίπτωση που προχωρήσουμε με την ενδιάμεση λύση, να μπορούμε να φέρουμε το Φ.Α. και να το μεταφέρουμε σε όλα τα πιθανά σημεία μέσω των αγωγών αυτών.

Ρύθμιση των θεμάτων ενέργειας θα εκτελεί η ΡΑΕΚ ως ο αρμόδιος κρατικός φορέα. Η ΡΑΕΚ έχει εξουσίες και αρμοδιότητες όσον αφορά στην αγορά Φ.Α. καθώς και καθήκοντα για τη ρύθμιση της αγοράς Φ.Α., όπως αυτά καθορίζονται στις σχετικές νομοθεσίες.

Η κυβέρνηση και το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού θα καθορίζουν την πολιτική και θα λαμβάνουν τις πολιτικές αποφάσεις, αφού συμβουλευτούν και διαβουλευτούν με όλα τα θεσμικά όργανα, καθώς και την ομάδα των συμβούλων εμπειρογνωμόνων που έχουν διοριστεί.

Μόνιμος στόχος της ΑΗΚ πρέπει να είναι η αύξηση  της παραγωγικότητας και μείωσης του κόστους παραγωγής.

Στόχος η δημιουργία και η άμεση προώθηση όλων των μορφών ΑΠΕ (π.χ. αιολική, ηλιακή-Φωτοβολταϊκά, γεωθερμική, βιομάζα, κυματική κλπ) για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Προτείνουμε να γίνει ο κατάλληλος σχεδιασμός και μελέτες για την άμεση προώθηση της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο με σκοπό την αξιοποίηση του ηλεκτρισμού που παράγεται από τις ΑΠΕ για την κάλυψη των φορτίων αιχμής.

Ακόμη εισηγούμαστε όπως εξεταστεί η δυνατότητα συνεργασίας με άλλες χώρες στα πλαίσια της στατιστικής μεταφοράς/μεταβίβασης ποσοστού ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ, δηλαδή οι χώρες που διαφαίνεται ότι θα πετύχουν τους εθνικούς τους στόχους μπορούν να μεταβιβάζουν ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ έναντι οικονομικής αποζημίωσης, σε χώρες που δεν αναμένεται να πετύχουν τους εθνικούς τους στόχους.

Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην Εξοικονόμηση Ενέργειας η οποία αποτελεί ένα από τους βασικούς πυλώνες της ενεργειακής πολιτικής κάθε χώρας και μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη. Θα πρέπει να προωθηθούν ακόμα περισσότερο τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας και να εφαρμοστούν αποτελεσματικά όλες οι σχετικές νομοθεσίες π.χ. ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, λαμπτήρες φωτισμού χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης, οδικός φωτισμός με συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού κλπ. Το κράτος πρέπει να αποτελέσει το καλό πρότυπο και η κρατική μηχανή να είναι όσο το δυνατό λιγότερο ενεργοβόρα.