της Ανδρούλας Ταραμουντά
Δηλώνει αποφασισμένος να διαφοροποιήσει ένα σύστημα καταδικασμένο από πολλούς πολίτες, που απωθεί. Ο Νίκος Αναστασιάδης προτάσσει την αποφασιστικότητα και την τόλμη του για να πείσει ότι όσα διακηρύσσει δεν θα μείνουν κούφιες δεσμεύσεις. Με αυτοκριτική διάθεση τονίζει ότι μαθαίνει από τα λάθη του. Αν ο λαός τον τιμήσει με την ψήφο του θέλει να αφήσει το δικό του στίγμα: ότι υπερέβη κομματικές αγκυλώσεις και παθογένειες του συστήματος και γύρισε σελίδα προκειμένου να δημιουργήσει προοπτική για τον τόπο και το λαό.
-Αρχίζουν τα δύσκολα για όλους με την άφιξη της Τρόικας, και την ώρα που απαιτείται ενότητα δράσης και συναίνεση, γίνεται διαχωρισμός σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς, και ο ένας να ρίχνει πέτρες στον άλλο;
-Η χειρότερη συνταγή σε ώρες κρίσεων είναι η διχόνοια. Ανεξάρτητα του ποιοι φέρουν ευθύνη -και κάποιοι σίγουρα φέρουν ευθύνη αλλά δεν είναι η ώρα της απόδοσης ευθυνών- αυτό που απαιτείται αυτές τις ώρες είναι συναίσθηση της συνεισφοράς του καθενός στο πώς μπορεί να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την κρίση. Επιδίωξη όλων πρέπει να είναι η σύναψη μιας δανειακής συμφωνίας με τις λιγότερο επώδυνες επιβαρύνσεις για τους εργαζόμενους και γενικότερα τις λιγότερο δυσβάσταχτες συνέπειες για το σύνολο του λαού.
-Αυτό που επιζητείται από όλους είναι ενότητα, συναίνεση, γιατί συζητήσατε θέμα παραίτησης του προέδρου Χριστόφια σε αυτή τη φάση;
-Δεν συζητήθηκε κάτι ανάλογο. Αυτό που εμείς κρατάμε είναι ότι μέσα από τις αντιπροτάσεις της Κυβέρνησης έγινε κατορθωτή η κάθοδος της Τρόικας στο νησί, κι αυτό που απαιτείται είναι σοβαρότητα και υπευθυνότητα ούτως ώστε να καταλήξουμε σε μια συμφωνία. Εάν ήθελα να πω κάτι δημόσια θα το έλεγα. Το τι φημολογείται δεν με αφορά και δεν με εκφράζει.
-Πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει κατάληξη σε μια σωτήρια φόρμουλα εξόδου από την κρίση με το σκηνικό έντονα διασπασμένο και λόγω προεκλογικής εκστρατείας;
- Όποιος παρακολουθήσει τη στάση μας έναντι στην Κυβέρνηση και παρά το γεγονός ότι θα μπορούσε να ασκηθεί έντονη κριτική για τη διαχείριση που έγινε -αν υπολογίσει κάποιος ότι οι αντιπροτάσεις της Τρόικας είναι από τις 25 Ιουλίου που βρίσκονται στα χέρια των αρμοδίων- θα διαπιστώσει ότι παραμερίσαμε τα πάντα και επαναλαμβάνουμε και επιμένουμε σε μια πολιτική ευθύνης απέναντι του τόπου. Σε καμιά περίπτωση δεν αξιοποιήσαμε λάθη ή παραλείψεις για να κερδίσουμε τάχα πόντους στις προεδρικές εκλογές. Αν αποτύχουμε, αυτός που θα βγει ζημιωμένος θα είναι η Κύπρος και οι πολίτες της, και επομένως έχουμε ευθύνη όλοι να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων, να αφήσουμε τις μικροπολιτικές σκοπιμότητες και ό,τι έχουμε να πούμε να το κάνουμε μέσα από προτάσεις που θα καταθέσουμε. Εμείς αυτό πράξαμε. Η οποιαδήποτε από οποιονδήποτε «αξιοποίηση» σφαλμάτων ή παραλείψεων προκειμένου να κερδίσει πολιτικά, θα είναι συνταγή -κατά την άποψή μου- πολιτικής αυτοκτονίας. Αυτή είναι η θέση μου. Εκτός κι αν κάποιοι μέσα από ενέργειες και παραλείψεις επιδιώξουν κάτι άλλο. Δηλαδή παράταση του αδιεξόδου,ανεξαρτήτως των κινδύνων που διατρέχει η οικονομία και οι τράπεζες προκειμένου να αποφύγουμε τη διαπραγμάτευση. Παραγνωρίζοντας πόσο ο τόπος θα ζημιωθεί. Απλώς και μόνο για να το αξιοποιήσουμε μελλοντικά.
-Βλέπετε να υπάρχει μια τέτοια τάση και προβαίνετε σε αυτή την εκτίμηση;
-Θέλω να παραμείνω στη θέση ευθύνης ότι δεν θα υπάρξει ένα ανάλογο ενδεχόμενο.
-Μη υπογραφή μνημονίου τι μπορεί να σημαίνει για την Κυπριακή Δημοκρατία;
- Οριστική κατάρρευση του κράτους, της οικονομίας. Δεν θέλω να αναλογίζομαι τι θα επακολουθήσουν από μια μη υπογραφή μνημονίου. Αυτό που πρέπει να επιδιώκουμε είναι τους καλύτερους δυνατούς όρους. Είμαστε μπροστά σε κάποιες χρηματοδοτικές ανάγκες και δεν μπορεί να το λησμονούμε. Αυτή την ώρα δεν ενδιαφέρει αν τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρει η Κυβέρνηση ή οι τράπεζες. Αυτό που ξέρω είναι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα. Μπροστά σε ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Έχουμε ανάγκες δισεκατομμυρίων και για τα δύο κι επομένως δεν έχουμε την πολυτέλεια να παίζουμε. Όσο καθυστερούμε τόσο πιο επαχθείς θα είναι οι όροι.
-Ζοφερό το τοπίο, που γίνεται ακόμη πιο ζοφερό αν λάβουμε υπόψη και τις πιέσεις που ασκούνται από τη Γερμανία. Βρεθήκε η Κύπρος στο στόχαστρο δημοσιευμάτων για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος με στόχο τον εταιρικό φόρο. Εσείς συνομιλήσατε με την κ. Μέρκελ και τον κ. Σοίμπλε, τι σας διαβεβαίωναν;
-Αυτό που δεν περιλαμβάνεται και στις προτάσεις της Τρόικας. Ότι δεν θα θίγεται ο εταιρικός φόρος. Όμως όσο καθυστερείς να διαπραγματευθείς κι όσο δείχνεις απροθυμία πλήττεις την αξιοπιστία σου ως προς τα απαιτούμενα μέτρα και δείχνεις ότι δεν είναι αξιόπιστες οι πηγές εισοδημάτων σου και θα έρθουν να βρουν τις πλέον αποτελεσματικές. Και μια των πλέον αποτελεσματικών που θα πλήξει και το όλο περιβάλλον που έχουμε κτίσει εδώ και χρόνια, είναι ο εταιρικός φόρος.
-Πού αποδίδετε τα δημοσιεύματα;
-Αυτό που συνέβη είναι η άσκηση πίεσης ενόψει τη δικής μας παρατηρούμενης απροθυμίας να διαπραγματευθούμε με σοβαρότητα.
-Ήταν ένα σαφές μήνυμα προς τη Λευκωσία, προς όλους…
-Κι αυτό που με ανησυχεί δεν είναι τόσο οι δηλώσεις Σόιμπλε αλλά η υιοθέτησή τους κι από την αντιπολίτευση, κάτι που σημαίνει ότι θα ασκηθεί πίεση πάνω στην Κυβέρνηση της Μέρκελ ενόψει των εκλογών του Σεπτέμβρη. Είναι αντιληπτό ότι μια προειδοποίηση μπορεί να μετατραπεί σε πολιτική. Ναι μεν λέμε ότι μια συμφωνία με την Τρόικα θα περιλαμβάνει τους αή β όρους, αλλά ας μη λησμονούμε ότι η συμφωνία θα πρέπει να περάσει κι από τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών μελών των 27, που θα πρέπει να την εγκρίνουν. Έχω ζητήσει αν είναι δυνατόν να περάσω από το Βερολίνο, είτε κατά την επίσκεψή μου στο Λονδίνο ή κατά την επιστροφή μου για νέα συνάντηση με τον Γερμανό υπουργό των Οικονομικών. Αν αυτό δεν καταστεί δυνατόν, τότε ζήτησα να διευθετηθεί συνάντηση κατά την προγραμματισμένη επίσκεψη μου στη Σουηδία και τη Φινλανδία.
-Αντιλαμβάνεστε ότι κρίνεται η αποτελεσματικότητά σας κι από αυτές τις επαφές σας;
- Δεν είμαι εγώ που χειρίζομαι τα θέματα για να κρίνεται και η αποτελεσματικότητά μου. Δεν είμαι εγώ που διαχειρίζομαι την όλη κρίση, τη διαπραγμάτευση, για να θεωρείται ότι στο τέλος-τέλος θα φέρω και την ευθύνη. Αυτό που κάνω είναι από αίσθημα ευθύνης απέναντι στον τόπο μου. Προσπαθώ με κάθε τρόπο να βοηθήσω, αλλά εκείνοι που θα αποτρέψουν ή θα επιτρέψουν να μείνουν δεσμευμένοι στις υποσχέσεις που έχουν δοθεί είναι αυτοί που θα διαπραγματευθούν τους όρους ενός μνημονίου. Εξού και απαιτείται σοβαρότητα και υπευθυνότητα.
-Σας προβληματίζει το ενδεχόμενο εάν ο λαός σας τιμήσει με την ψήφο του, να υποστείτε ό,τι και ο κ. Σαμαράς; Τις πιέσεις στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα για τη χώρα του αλλά και ευρύτερα;
- Ο Αντώνης Σαμαράς υπέστη πιέσεις κατά τη συνομολόγηση του πρώτου μνημονίου. Τώρα ως πρωθυπουργός τυγχάνει της πλήρους στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω των προσπαθειών που καταβάλλει και πείθει ότι υλοποιεί τις δεσμεύσεις του. Αυτό είναι το σημαντικότερο. Αυτό που ζητούν οι χώρες της Ευρωζώνης είναι συνέπεια και αξιοπιστία στις δεσμεύσεις που αναλαμβάνεις. Κλασικά παραδείγματα η Ιρλανδία, η Πορτογαλλία και όχι μόνο.
-Μέσα από την παρούσα προεκλογική εκστρατεία κρίνεται η αξιοπιστία σας, η αποτελεσματικότητά σας, η υστεροφημία σας. Τι στοχεύετε να αλλάξετε ώστε να δημιουργηθεί ελπίδα στον τόπο, αν οι πολίτες σας ψηφίσουν, έχοντας ως δεδομένο ότι οι πελατειακές σχέσεις, το ρουσφέτι, έχουν βαθιές ρίζες; Υπάρχουν νοοτροπίες και συμπεριφορές ριζωμένες από την εποχή της ανακήρυξης της Δημοκρατίας μέχρι σήμερα και δεν αρκούν οι διακηρύξεις για να αλλάξουν.
- Δεν θα διαφωνήσω ότι οι παθογένειες του σημερινού συστήματος οφείλονται σε διαχρονικά σφάλματα που διέπραξαν όλες οι κατά καιρούς κυβερνήσεις κι όλα τα κόμματα. Χρησιμοποιώντας τη γνώση των σφαλμάτων -ιδιαίτερα με αυτοκριτική διάθεση που αναγνωρίζει τη διάπραξη σφαλμάτων- δεσμεύεσαι να φέρεις ένα νέο πολιτικό ήθος, μια νέα πολιτική κουλτούρα. Θα πρέπει όμως να πείσεις ότι εννοείς όσα διακηρύττεις. Ακριβώς για αυτό το λόγο όλες οι θεσμικές αλλαγές που εισηγούμαστε -που είναι ριζοσπαστικές- , η ανασυγκρότηση του κράτους, ο εκσυγχρονισμός του κράτους, που χρειάζονται νομικό ένδυμα, νομοθετική ρύθμιση είναι έτοιμες υπό μορφή προτάσεων νόμου. Εάν ο λαός με τιμήσει με την ψήφο του, την επομένη της εκλογής θα κατατεθούν στη Βουλή προς έγκριση, ώστε να δώσουμε το στίγμα και το μήνυμα της αποτελεσματικότητας μιας διακυβέρνησης που δεν θα παραμείνει στα θα αλλά θα υλοποιήσει όσα διακηρύττει, μακριά των όσων μέχρι σήμερα συνέβαιναν. Ο κάθε πολίτης θα ανελίσσεται με βάση την αξία του και όχι τον ιδεολογικό του προσανατολισμό. Ετοιμάσαμε προτάσεις για εκσυγχρονισμό του τρόπου διορισμών στο δημόσιο τομέα, τον ημιδημόσιο τομέα, το διορισμό των συμβουλίων των ημικρατικών οργανισμών, και πολλά άλλα. Όλες οι προτάσεις θα δημοσιοποιηθούν ώστε να γίνουν και κτήμα του λαού.
-Γιατί ένας πολίτης να σας εμπιστευθεί τη διαχείριση της πιο δύσκολης πενταετίας από το 1974 και μετά; Και ιδιαίτερα ένας νέος ψηφοφόρος;
-Δεν θα αυτολιβανίζομαι για την αποφασιστικότητά μου ούτε ότι έχω αποδείξει στην πορεία του χρόνου ότι τολμώ να πάρω αποφάσεις. Αυτό που θέλω να πιστεύω είναι ότι οι συγκροτημένες προτάσεις μας που προϊόν συμφωνίας δύο κομμάτων είναι αυτές που θα πείσουν την κοινή γνώμη. Μεγαλύτερο εχέγγυο είναι η αποφασιστικότητά μας να νομοθετήσουμε τις αλλαγές.
-Ενας 18χρονος γιατί να επιλέξει εσάς;
-Εχω παιδιά και εγγόνια και θα ήθελα να δω ότι είναι διασφαλισμένο το μέλλον τους σε αυτό τον τόπο. Συνεπώς έχω κάθε λόγο να θέλω μετά από αυτό το εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα της επόμενης πενταετίας, να αφήσω ένα στίγμα: Ότι ξεπέρασα τα βαρίδια του παρελθόντος. Ότι έχω υπερβεί τις κομματικές αγκυλώσεις που έχουν επισωρεύσει τις παθογένειες του σημερινού συστήματος.
- Έχετε να αντιπαλέψετε με το παρελθόν σας και τον «κακό σας εαυτό». Δύσκολο να πείσετε ανθρώπους που ήταν απέναντί σας να σας δώσουν θετική ψήφο.
-Δεν ξέρω ποιος είναι ο κακός εαυτός μου και το «αμαρτωλό παρελθόν» μου, αυτό που ξέρω είναι ότι πάντα με παρρησία διατύπωνα τις θέσεις μου. Δεν κρυβόμουν και δεν είναι εξ εκείνων που αρνήθηκαν πολιτικές απλά για να μεταλλαχθούν, όπως κάποιοι λένε. Έχω τονίσει ότι χωρίς αμφιβολία η όλη πορεία του κάθε πολιτικού δεν διακρίνεται μόνο για όσα καλά προσέφερε αλλά και για τα όσα σφάλματα διέπραξε. Μέσα από την αυτοκριτική και την αποφασιστικότητα, με την ίδια ευθύτητα που με διέκρινε στο παρελθόν, θα με διακρίνει και η όλη πολιτεία μου στο μέλλον. Αυτό είναι το πιο σημαντικό. Βεβαιότατα υποχρέωσή μου είναι να πείσω όσους διατηρούν κάποιες επιφυλάξεις. Όντως δεν είναι εύκολο από την αντιπαράθεση, πολλές φορές την οξεία αντιπαράθεση, ιδιαίτερα σε θέματα που μας χώρισαν, να ξεπεραστούν προβλήματα. Ιδιαίτερα όταν ενισχύονται και με συναισθήματα πικρίας. Σε μένα εναπόκειται ακριβώς να πείσω και είμαι αποφασισμένος και θα το πράξω πως αυτά που δεσμεύομαι θα υλοποιηθούν. Μέχρι και το τελευταίο γιώτα.
Σέβομαι απόλυτα την άποψη του όποιου πολιτικού
Σε μένα εναπόκειται να αποδείξω ότι κάποιοι έσφαλαν στην κριτική που μου άσκησαν, είτε δίκαιη είτε άδικη.
- Πώς εισπράττετε το γεγονός ότι μόνο το ΔΗΚΟ συμπορεύεται μαζί σας και ότι δεν πείθετε από ό,τι φαίνεται από τις δημοσκοπήσεις την πλειοψηφία του δηκοϊκού κόσμου;
- Είχα πει πριν ακόμη την έναρξη διαλόγου των τεσσάρων κομμάτων της ελάσσονος αντιπολίτευσης ότι η όποια απόφαση θα ήταν σεβαστή. Αυτό λέγω και σήμερα. Η όποια απόφαση των πολιτικών δυνάμεων με τις οποίες είχαμε διάλογο είναι σεβαστή, ανεξαρτήτως του ότι πολλές των προγραμματικών μας πολιτικών έχουν ως πηγή και δικές τους προτάσεις. Το τι αποτυπώνουν σήμερα οι δημοσκοπήσεις είναι η τάση του σήμερα. Θέλω να πιστεύω και να ελπίζω ότι μέχρι το τέλος της προεκλογικής περιόδου, που είναι και μακρά, θα υπάρξει μεγάλη διαφοροποίηση στην τάση και στις αποφάσεις κάποιων ψηφοφόρων που σήμερα τοποθετούνται διαφορετικά.
-Αισθάνεστε πικρία για όσα σας καταλόγισε ο αντιπρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος;
-Σέβομαι απόλυτα την άποψη του όποιου πολιτικού. Σέβομαι τις αποφάσεις του όποιου κομματικού οργάνου και του όποιου στελέχους ή αξιωματούχου. Θα το επαναλάβω όπως το είπα και την επομένη της απόφασης του ΔΗΚΟ: Σε μένα εναπόκειται να μεταπείσω ή να αποδείξω ότι κάποιοι έσφαλαν στην κριτική που μου άσκησαν, είτε δίκαιη είτε άδικη.
- Πολλοί είχαν δει ιδιοτέλεια στην απόφαση του ΔΗΣΥ για στήριξη της υποψηφιότητας του Κ. Γιωρκάτζη για τη δημαρχία της Λευκωσίας. Όπως και τη στήριξη Ομήρου στην προεδρία της Βουλής. Δώσατε στήριξη για να πάρετε στις προεδρικές. Ο κόσμος είδε συναλλαγή, κάτι που απορρίπτει.
-Αυτό που συμβαίνει ακριβώς είναι ότι δεν υπήρξε καμιά μα καμιά συναλλαγή. Αν υπήρχε συναλλαγή δεν θα παρατηρούνταν τα φαινόμενα που παρατηρούνται. Επελέγη ο Κ. Γιωρκάτζης ως μια ικανή προσωπικότητα να ηγηθεί της πρωτεύουσας. Χωρίς καμιά συναλλαγή. Το ίδιο έγινε και με τον κ. Ομήρου. Στηρίχθηκε κατά βάση από εμάς και η απόφαση της ΕΔΕΚ έδειξε ότι δεν υπήρξε καμιά συναλλαγή. Θέλω ακόμη να πω πως και τώρα με το ΔΗΚΟ δεν υπήρξε σε οποιαδήποτε φάση συναλλαγή ως προς τη συμμετοχή σε μια μελλοντική διακυβέρνηση.
-Εδώ λένε ότι γεμίζουν ολόκληρα λεωφορεία με όσους υποσχεθήκατε υπουργεία…ότι καταγράφονται ονόματα προς υπουργοποίηση.
-Τα δύο παραδείγματα αποδεικνύουν ότι καμιά συναλλαγή δεν έγινε και αποτυπώνουν με κάθε αίσθημα ευθύνης τι έγινε. Τα ίδια έλεγαν και για το Ευρωπαϊκό Κόμμα και για τους Οικολόγους. Και τα δύο κόμματα αποφάσισαν ψήφο κατά βούληση. Δεν επιθυμώ να ασχοληθώ με τη μυθομανία του οποιουδήποτε.
Πρωτόκολλο τιμής από πολιτειακούς αξιωματούχους
-Θα κριθείτε από τους συνεργάτες που θα επιλέξετε. Από το Υπουργικό που θα συγκροτήσετε στην περίπτωση που σας τιμήσει ο λαός. Σκέφτεστε να δημοσιοποιήσετε τους συνεργάτες σας πριν από τις εκλογές; Ποιοι θα σας πλαισιώσουν στο δύσκολο εγχείρημα της ανάκαμψης;
-Αυτό που δεσμεύομαι, αν ο λαός με τιμήσει με την ψήφο του, είναι επιλογές από προσωπικότητες κύρους που θα αντανακλούν την αποφασιστικότητα και τη βούλησή μου να υλοποιήσουμε ένα πρόγραμμα που να βγάλει τη χώρα από τα αδιέξοδα και θα συμβάλει κατά το μέγιστο δυνατό βαθμό στην εξεύρεση μιας λύσης αποδεχτής και από τους Ελληνοκύπριους, που θα σέβεται τα δικαιώματά τους και θα απαλλάσσει την πατρίδα μας από την κατοχή. Προσωπικότητες που θα είναι αποφασισμένες να πατάξουν τη διαφθορά. Ο Πρόεδρος είναι ο ανώτατος άρχων. Όσοι δεν συμβαδίσουν με τις σημαντικές διακηρύξεις δεν μπορεί παρά να βρεθούν και εκτός Υπουργικού.
- Ονόματα μπορείτε να πείτε;
-Δεν είναι φαινόμενο που έχει παρατηρηθεί οπουδήποτε αλλού. Δεν προαναγγέλλεις Υπουργικό. Αυτό που έχει σημασία είναι η αποφασιστικότητα ότι οι συνεργάτες σου θα πρέπει να ανταποκρίνονται στο δικό σου όραμα, αποφασιστικότητα και τόλμη να πράξεις.
Πόθεν έσχες κατά τακτά διαστήματα
- Η παρούσα διακυβέρνηση έχει στιγματιστεί από λάθη και παραλείψεις, ακόμη και σκάνδαλα ανθρώπων που βρίσκονταν πολύ κοντά στον Πρόεδρο. Το εκλογικό σώμα δεν θα ήθελε επανάληψη τέτοιων φαινομένων. Μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής θα μπορούσατε να δώσετε ένα στίγμα για τους συνεργάτες σας;
-Είναι πρόωρο να μιλούμε τι θα ακολουθήσει μετά τις εκλογές. Αυτό που σημασία έχει είναι αυτό που τόνισα. Αλλά και ο κάθε ένας που θα αναλαμβάνει πολιτειακό αξίωμα θα υπογράφει πρωτόκολλο τιμής ότι θα τηρήσει στο έπακρον τους κανόνες ηθικής και χρηστής διοίκησης. Μέσα από τις δικές μας προτάσεις διαφοροποιούνται και οι ευθύνες του Προέδρου και των υπουργών του. Ένα τρίτο στοιχείο είναι υποχρέωση του κάθε πολιτειακού αξιωματούχου να δημοσιοποιεί τα περιουσιακά του στοιχεία ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
-Εσείς πότε προτίθεστε να δημοσιοποιήσετε το πόθεν έσχες σας;
-Κατά την υποβολή της υποψηφιότητάς μου. Τα μέτρα στα οποία αναφέρθηκα θα είναι νομοθετημένα. Υποχρεωτικά.